Κάταγμα Καρπού / Κάταγμα Σκαφοειδούς

Το κάταγμα καρπού είναι μια ιδιαίτερα επίπονη κατάσταση κατά την οποία ένα ή περισσότερα οστά του καρπού έχουν σπάσει ή ραγίσει.

Ο καρπός αποτελείται από οκτώ μικρά οστά που συνδέονται με τα δύο μακριά οστά του αντιβραχίου που ονομάζονται κερκίδα και ωλένη. Το σχήμα των οστών στο χέρι επιτρέπει στον καρπό να λυγίζει και να ισιώνει, να κινείται από τη μία πλευρά στην άλλη και να περιστρέφεται, όπως στην περιστροφή της παλάμης προς τα πάνω και προς τα κάτω.

Τα κατάγματα είναι ένας συνηθισμένος τραυματισμός, που μπορεί να προκληθεί από ατύχημα, υπερβολική καταπόνηση του οστού ή από κάποια ασθένεια, όπως η οστεοπόρωση. Προκαλούνται όταν ένα οστό δέχεται περισσότερη πίεση από αυτή που μπορεί να αντέξει με αποτέλεσμα να σπάσει.

Το κάταγμα καρπού (πηχεοκαρπικής), το σπάσιμο καρπού – χεριού δηλαδή, αποτελεί το συνηθέστερο κάταγμα συνολικά (17.5%) στον ενήλικο πληθυσμό. Είναι συχνότερο στις γυναίκες με αναλογία 3:1, σε σχέση με τους άντρες, και αφορά όλες τις ηλικίες.

Κατάγματα στον καρπό – Είδη

Αν και ένα κάταγμα μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε από αυτά τα 10 οστά, το πιο εύκολο και σύνηθες είναι το να σπάσει η κερκίδα. Αυτό ονομάζεται κάταγμα κάτω πέρατος κερκίδας. Το καταγμα καρπου συνοδεύεται από έντονο πόνο, οίδημα και επώδυνη κινητικότητα του χεριού. Τις περισσότερες φορές μάλιστα, ο καρπός παραμορφώνεται και μοιάζει να βρίσκεται σε «περίεργη» θέση.

Ένα επίσης πολύ συχνό είδος κατάγματος στη περιοχή του καρπού, είναι το κάταγμα σκαφοειδούς. Αναφέρεται στη περιοχή του σκαφοειδούς, ενός δηλαδή, από των οκτώ οστών του καρπού που βρίσκεται κάτω από τη βάση του αντίχειρα. Συνήθως προκαλείται από πτώση στο έδαφος και στήριξη του ασθενή σε τεντωμένο χέρι με σκοπό να αποτρέψει την επαφή με το έδαφος. Το κάταγμα αυτό εντοπίζεται πιο συχνά στο μέσο τμήμα του οστού. Σε αυτή την περίπτωση η παραμόρφωση δεν είναι συχνή. Τα συμπτώματα εντοπίζονται στη περιοχή του οστού και του αντίχειρα συνήθως με σχετική καθυστέρηση και είναι τα εξής:

• Πόνος που γίνεται εντονότερος κατά τη κίνηση του αντίχειρα και στην άμεση πίεση στην περιοχή του σκαφοειδούς.
• Μικρή δυσμορφία του καρπού
• Έντονο πρήξιμο
• Δυσκολία στη κίνηση του καρπού

Οι κατηγορίες καταγμάτων στην πηχεοκαρπική περιοχή περιλαμβάνουν τα εξής:

• Ενδοαρθρικό κάταγμα: Εκτείνεται στην άρθρωση του καρπού.
• Εξωαρθρικό κάταγμα: Δεν εκτείνεται στην άρθρωση.
• Ανοιχτό κάταγμα: Tο σπασμένο οστό σχίζει και εξέρχεται από το δέρμα. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται άμεση ιατρική φροντίδα καθώς μπορεί να προκληθεί σοβαρή μόλυνση.
• Συντριπτικό κάταγμα: Τα σπασμένα οστά παρουσιάζουν πολλαπλά θραύσματα.

Κάταγμα στον καρπό – Συμπτώματα

Τα συμπτώματα που παρουσιάζονται από τα κατάγματα πηχεοκαρπικής είναι:

• Άμεσος και οξύς πόνος
• Έντονη ευαισθησία κατά το άγγιγμα του σημείου
• Μώλωπες (σπανιότερα) και οίδημα γύρω από τον καρπό
• Παραμόρφωση – κάποιες φορές.
• Μούδιασμα δακτύλων

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Οι απλές ακτινογραφίες είναι απαραίτητες για τη διάγνωση των καταγμάτων. Είναι αυτές που θα βοηθήσουν τον γιατρό να  αξιολογήσει το είδος του κατάγματος και να λάβει τις αποφάσεις για την οριστική θεραπεία.  Μερικές φορές όμως – και ιδίως στα ενδοαρθρικά κατάγματα -είναι απαραίτητη η αξιολόγηση με αξονική τομογραφία, ώστε να απεικονιστεί ο βαθμός της συντριβής του οστού. Ακόμα, η μαγνητική τομογραφία χρειάζεται στις περιπτώσεις όπου υπάρχει υποψία συνδεσμικής βλάβης του καρπού ή στις περιπτώσεις καταγμάτων των μικρών οστών του καρπού, όπως του σκαφοειδούς, που μπορεί να εμφανίσουν άσηπτη νέκρωση.

Κάταγμα πηχεοκαρπικής – Αίτια

Η πιο κοινή αιτία που οδηγεί σε κατάγματα πηχεοκαρπικής είναι, όπως προαναφέρθηκε, η πτώση πάνω σε τεντωμένο χέρι.

• Τα άτομα που πάσχουν από οστεοπόρωση μπορούν να παρουσιάσουν κάταγμα στον καρπό ακόμα και από μια ελαφριά πτώση, καθώς τα οστά τους είναι εύθραυστα.
• Σε περιπτώσεις νέων ανθρώπων, με υγιή οστά, το κάταγμα συμβαίνει κατόπιν ισχυρής πτώσης ή άσκησης βίας πάνω στην περιοχή (αυτοκινητιστικό, αθλητικός τραυματισμός κ.α.).

Αντιμετώπιση και Θεραπευτικές Επιλογές για τα Κατάγμα στον Καρπό

Οι επιλογές θεραπείας για τα κατάγματα στον καρπό χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:

1. Μη χειρουργικές και

2. Χειρουργικές.

Η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων:

• Μετατόπιση του κατάγματος (εάν τα σπασμένα οστά έχουν μετακινηθεί).
• Πολλαπλά κατάγματα (εάν υπάρχουν κατάγματα σε περισσότερα από ένα οστά).
• Βαθμός επίδρασης του κατάγματος στην αρθρώσεις.
• Τραυματισμός του μέσου νεύρου.
• Επάγγελμα και επίπεδο δραστηριότητας του ασθενούς.
• Ηλικία.

Ανεξαρτήτως αυτών των παραγόντων, η άμεση αντιμετώπιση του κατάγματος περιλαμβάνει πρώτα – πρώτα την τοποθέτηση νάρθηκα για άνεση και έλεγχο του πόνου. Εάν το κάταγμα έχει μετακινηθεί, η ανάταξη πρέπει να πραγματοποιηθεί πριν από την τοποθέτηση του νάρθηκα.

Εάν το κάταγμα καρπού βρίσκεται σε καλή θέση, η θεραπεία προβλέπει μη χειρουργικές μεθόδους, όπως η τοποθέτηση νάρθηκα ή γύψου. Ο γύψος συνήθως διατηρείται για περίπου έξι εβδομάδες, και στη συνέχεια ο ασθενής χρησιμοποιεί έναν νάρθηκα καρπού που υποστηρίζει την περιοχή και μπορεί να αφαιρείται. Μετά την αφαίρεση του γύψου, ο ασθενής χρειάζεται σωστό φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα. Αυτό θα βοηθήσει στην αποκατάσταση της σωστής λειτουργίας και την ενδυνάμωση της περιοχής του πηχεοκαρπίου.

Πότε κρίνεται απαραίτητη η χειρουργική επέμβαση;

Η χειρουργική επέμβαση συνήθως επιλέγεται σε περιπτώσεις καταγμάτων που είναι ενδοαρθρικά, ασταθή ή δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν με γύψο. Στα πιο σοβαρά κατάγματα, χρειάζεται δηλαδή, χειρουργική επέμβαση για να ευθυγραμμιστούν εκ νέου τα οστά και να σταθεροποιηθεί το κάταγμα με βίδες, πλάκες, ήλους ή άλλα μέσα οστεοσύνθεσης (ORIF).

Η επέμβαση πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία, και ο ασθενής αποχωρεί από το νοσοκομείο λίγες ώρες μετά. Ο χειρουργός προχωρά σε οστεοσύνθεση, σταθεροποιώντας τα κατεστραμμένα οστά στη σωστή ανατομική τους θέση χρησιμοποιώντας τις ειδικές πλάκες και βίδες.

Για τις επόμενες δύο εβδομάδες, ο ασθενής φοράει νάρθηκα, ενώ στη συνέχεια ακολουθεί ένα πρόγραμμα φυσικοθεραπείας με στόχο τη λειτουργική αποκατάσταση της πηχεοκαρπικής περιοχής.

Πιθανές επιπλοκές μετά το χειρουργείο

• Ανάγγειος νέκρωση (οστεονέκρωση): Εάν η παροχή αίματος σε ένα από τα θραύσματα έχει μειωθεί σημαντικά ή χαθεί εντελώς, το θραύσμα αυτό του οστού δεν λαμβάνει αρκετά θρεπτικά συστατικά και τα κύτταρά του νεκρώνονται, χωρίς να γίνεται σωστή επούλωση.
• Ανεπαρκής επούλωση του οστού λόγω προβληματικής αιμάτωσης της περιοχής. Σε τέτοιες περιπτώσεις υπάρχει ανάγκη για νέα επέμβαση με την εισαγωγή ειδικού τύπου μοσχεύματος.
• Αρθρίτιδα: Εάν το κάταγμα δεν επουλωθεί ή δεν αντιμετωπιστεί η οστεονέκρωση, είναι πιθανή η εμφάνιση αρθρίτιδας.
• Λοίμωξη του χειρουργικού τραύματος.

Πρόληψη Καταγμάτων

Η πρόληψη καταγμάτων είναι εφικτή μέσω της ενδυνάμωσης του ανθρώπινου σκελετού. Για να επιτευχθεί αυτό, είναι απαραίτητο να ακολουθείτε ένα υγιεινό διατροφικό πρόγραμμα με επαρκή ποσότητα ασβεστίου και βιταμίνης D, προκειμένου να διατηρήσετε την υγεία των οστών. Επιπλέον, η τακτική άσκηση είναι απαραίτητη για την ενδυνάμωση των οστών, ανεξαρτήτως ηλικίας.

Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας.