Ρήξη Αχιλλείου τένοντα 

Τι είναι η ρήξη Αχίλλειου τένοντα ; 

Ο Αχίλλειος τένοντας είναι ο ισχυρότερος τένοντας στο ανθρώπινο σώμα καθώς ενώνει τον μυ του γαστροκνήμιου με το οστό της πτέρνας. Βασική  του λειτουργία,  να δίνει δύναμη και να ωθεί την κίνηση του ποδιού κατά το περπάτημα. Όταν ο τένοντας υποστεί υπερβολική πίεση, μπορεί να προκληθεί σχίσιμο του και έτσι ο ασθενής να διαγνωσθεί με μερική ρήξη Αχιλλείου τένοντα ή με ολική.  

Η ρήξη του Αχιλλείου τένοντα μπορεί να δυσχεράνει την ικανότητα του ασθενούς  να περπατήσει ή να ασχοληθεί με τις αθλητικές δραστηριότητες αλλάζοντας έτσι την ποιότητα της καθημερινότητάς του. 

Ποια είναι τα αίτια της ρήξης Αχιλλείου τένοντα 

Η ρήξη του Αχιλλείου τένοντα προκαλείται κυρίως από έναν ξαφνικό  τραυματισμό, όπου ασκήθηκε υπερβολική δύναμη στον τένοντα. 

Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες πιθανές αιτίες της ρήξης του και πιο συγκεκριμένα είναι:  

• Η απότομη και έντονη καταπόνηση του τένοντα μετά από αθλητικές δραστηριότητες όπως το τρέξιμο, τα άλματα, οι στροφές, το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ και το τένις όπου γίνονται απότομες και βίαιες κινήσεις. 

• Προηγούμενοι τραυματισμοί στον αχίλλειο τένοντα ή σε άλλο σημείο του ποδιού ενδέχεται να μειώνουν την αντοχή του και έτσι να προκληθεί ρήξη.  

• Η χρόνια καταπόνηση του τένοντα σε ερασιτέχνες αθλητές ή αθλητές που δεν ακολουθούν σωστό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας και προθέρμανσης είναι ευάλωτοι στην ρήξη του Αχίλλειου τένοντα.  

• Άτομα άνω των 30 ετών κινδυνεύουν με ρήξη Αχιλλείου καθώς σταδιακά οι τένοντες χάνουν την ελαστικότητά και την αντοχή τους με την πάροδο του χρόνου με αποτέλεσμα να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. 

• Ορισμένα αντιβιοτικά φάρμακα, όπως αυτά της κατηγορίας των φθοριοκινολονών σχετίζονται με τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ρήξης του Αχιλλείου τένοντα επειδή επηρεάζουν την ανθεκτικότητα των ιστών. 

• Χρόνιες παθήσεις όπως διαβήτης, η υπέρταση και οι ρευματικές αρθρίτιδες καθιστούν τους τένοντες πιο ευάλωτες σε τραυματισμούς.  

• Η έγχυση κορτιζόνης στην περιοχή μπορεί να ατροφήσει τον τένοντα και να μειώσει την αναγεννητική του ικανότητα, κάνοντας τον έτσι πιο επιρρεπή σε τραυματισμούς και ρήξεις. 

Ποια είναι τα συμπτώματα της ρήξης Αχιλλείου τένοντα 

Τα συμπτώματα της ρήξης Αχιλλείου τένοντα εκδηλώνονται αμέσως μετά τον τραυματισμό και είναι τα κάτωθι:  

• Οξύς, ξαφνικός πόνος στην πίσω περιοχή του ποδιού.  

• Δυσκολία ή αδυναμία κατά το περπάτημα . 

• Οξύ οίδημα  πάνω από την πτέρνα. 

• Αίσθηση ότι κάποιος χτύπησε βίαια το πόδι ή ένας χαρακτηριστικός ήχος «κρακ» κατά την ώρα του τραυματισμού. 

• Αδυναμία του ασθενούς να σταθεί στα δάχτυλα του ποδιού. 

Διάγνωση της ρήξης Αχιλλείου τένοντα 

Η διάγνωση της ρήξης του Αχιλλείου τένοντα πραγματοποιείται από τον χειρουργό ορθοπεδικό με την κλινική εξέταση του ασθενούς και ειδικών απεικονιστικών εξετάσεων. Αρχικά, ο ορθοπεδικός λαμβάνει το ιστορικό του ασθενούς και εξετάσει μέσω στοχευμένων ασκήσεων το τραυματισμένο πόδι. Στην κλινική εξέταση ελέγχεται η αδυναμία βάδισης, η δυσκολία του ασθενούς να κουνήσει τα δάκτυλα του ποδιού του καθώς και η δυνατότητα να ανυψώσει πλήρως την πτέρνα από το έδαφος. 

Στη συνέχεια, πραγματοποιείται το τεστ Thompson, όπου ο ορθοπεδικός πιέζει τους γαστροκνημικούς μύες του ασθενή, ενώ είναι ξαπλωμένος με το πρόσωπο προς τα κάτω και το πόδι λυγισμένο. Αν ο τένοντας δεν έχει υποστεί βλάβη, η πίεση που ασκείται στους μύες προκαλεί κίνηση της φτέρνας προς τα πάνω. Εάν όμως υπάρχει ρήξη τένοντα, η φτέρνα δεν θα κινηθεί.  

Επιπλέον, για την έγκυρη διάγνωση και την λεπτομερή έκταση της βλάβης, ο ορθοπεδικός μπορεί  να υποβάλλει τον ασθενή σε απεικονιστικές εξετάσεις. Πιο συγκεκριμένα, ένα υπερηχογράφημα προκειμένου να απεικονιστεί με ακρίβεια η θέση και το μέγεθος της ρήξης του τένοντα. Επιπλέον, μαγνητική τομογραφία για να εξακριβωθεί η ακριβής έκταση της βλάβη και να αποκλειστούν πιθανοί τραυματισμοί  περιμετρικά του τένοντα. 

Θεραπεία της ρήξης Αχιλλείου τένοντα 

Ανάλογα με το μέγεθος και τη σοβαρότητά της, η ρήξη του Αχίλλειου τένοντα μπορεί να αντιμετωπισθεί είτε συντηρητικά είτε με χειρουργική μέθοδο.  

Πιο συγκεκριμένα, με τη συντηρητική μέθοδο αντιμετωπίζεται η μερική ρήξη Αχίλλειου τένοντα. Η θεραπεία περιλαμβάνει τη χρήση ειδικού νάρθηκα ή και γύψου προκειμένου να περιορισθεί η κίνηση του ποδιού και η φαρμακευτική αγωγή με αντιφλεγμονώδη φάρμακα για τον έλεγχο του πόνου και το οίδημα. Τέλος, συστήνεται στον ασθενή ένα εξιδεικευμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας για την πλήρη αποκατάσταση της κινητικότητας και της ενδυνάμωσης με στοχευμένες  ασκήσεις για την μυϊκή ενδυνάμωση και την βελτίωση της ισορροπίας. 

Σε περιπτώσεις ασθενών νεαρής ηλικίας με ολική ρήξη Αχίλλειου, η ενδεδειγμένη μέθοδος από τον ορθοπεδικό είναι η χειρουργική μέσω της συρραφής του Αχίλλειου τένοντα. Έτσι, επιτυγχάνεται η πλήρης αποκατάσταση της λειτουργίας του ποδιού και η  επανασύνδεση των δύο τμημάτων του τένοντα επαναφέροντας τη κανονική λειτουργικότητα του με ανοιχτή ή διαδερμική συρραφή.  

Η ανοικτή συρραφή αποτελεί τη συνηθέστερη μέθοδο αποκατάστασης της ρήξης του Αχίλλειου τένοντα, όπου ο χειρουργός ορθοπεδικός πραγματοποιεί μια μικρή τομή λίγων εκατοστών στο πίσω μέρος του ποδιού, ακριβώς πάνω από το οστό της φτέρνας. Τα δύο άκρα του σχισμένου τένοντα εντοπίζονται, ράβονται μεταξύ τους με ισχυρά ράμματα και τοποθετείται ειδικός νάρθηκας για τη σταθεροποίηση του άκρου.  

Η διαδερμική συρραφή είναι μια ασφαλής, ελάχιστα επεμβατική μέθοδος που βελτιώσει τη λειτουργικότητα του ποδιού και ελαχιστοποιεί τους πιθανούς μετεγχειρητικούς κινδύνους. Κατά τη χειρουργική διαδικασία, ο ορθοπεδικός με την χρήση ειδικών εργαλείων τοποθετεί τα ράμματα μέσω μικρών τομών στο δέρμα, χωρίς να κάνει μεγάλη τομή. Η μετεγχειρητική αποκατάσταση γίνεται γρηγορότερα και ο ασθενής διατρέχει ελάχιστες πιθανότητες επιπλοκών. 

Μετεγχειρητική Αποκατάσταση 

Μετά τη χειρουργική επέμβαση, το πόδι τοποθετείται σε ειδικό νάρθηκα περίπου για 6 έως 8 εβδομάδες καθώς απαιτείται ακινητοποίηση με τη θέση του να μην υπερβαίνει τη γωνία 30 μοιρών. Αφαιρείται μετά από δύο έως τρεις εβδομάδες και αντικαθίσταται με ειδικό κηδεμόνα. 

Ο ασθενής μπορεί να περπατήσει μόνο με τη χρήση δύο βακτηριών αγκώνα για να μην επιφορτίζεται το χειρουργημένο πόδι για ένα μήνα. 

Σταδιακά, αυξάνεται η φόρτιση του ποδιού και πλέον μετά από την έκτη εβδομάδα ο ασθενής μπορεί να περπατά χωρίς πατερίτσες και τον ειδικό κηδεμόνα. 

Μετά την αφαίρεση του νάρθηκα, συστήνεται ένα πρόγραμμα φυσικοθεραπείας που περιλαμβάνει ειδικές ασκήσεις ενδυνάμωσης και αποκατάστασης του εύρους  της κίνησης ώστε να αποκατασταθεί πλέον πλήρως η λειτουργικότητα του ποδιού.